ساقی کوثر

حقيقت عبادت
روح عبادت و بندگي چيزي جز اين نيست كه انسان خود را به مالكيّت خدا در آورد و در تمام اعمال اختياري از خواست و رضاي مولاي خويش تبعيّت كند . از اين رو بندگي ، تابع محض بودن است .

بنابراين عبادت محصور در پاره اي اعمال كه در اصطلاح اعمال عبادي ناميده مي شود نيست بلكه هر عملي كه مرضيّ خدا و به قصد بندگي و اطاعت از امر او انجام پذيرد يعني نيّت ، خالص براي خدا باشد عبادت است و بر حسب درجات قلبي شخص ، مراتب و درجات مختلف دارد .
در اينجا بايد به اين نكته ي ظريف اشاره كنيم كه لازمه ي بندگي خدا ، خالص كردن خود براي خداست و آن در گرو رها شدن از قيد بت ها و معبودهاي ظاهري است يعني هر انساني به اندازه اي كه از قيد چنان معبودهايي پيدا و پنهان آزاد شده ، به بندگي خدا توفيق مي يابد .
لذا كسي كه محبوبيّت و بندگي خدا را برگزيده است در تمام مراحل زندگي و حتّي در جزئيّات اعمال و رفتار نيز بر طبق رضاي خدا و مطابق خواست او عمل مي كند . يعني كليّه ي اعمالي را كه انجام آنها موجب ناخشنودي اوست پرهيز كند ( محرّمات ) و بدين ترتيب ملاك فعل يا ترك آن ، خواست و رضاي خداست . البتّه عمل به واجبات و پرهيز از محرّمات چنانچه در شرع مقرّر شده ،‌حداقل مرتبه ي بندگي است كه نجات و رستگاري را در بر دارد . اما مراتب و درجات بالاتر وجود دارد كه بنده خويشتن را به آنها ملزم مي كند حتّي در مواردي كه ارتكاب فعل يا ترك آن مستوجب كيفر و مؤاخذه نيست ( مكروهات و مستحبات ) دستور خدا را به جا آورد . در مجموع بايد گفت حقيقت عبادت تعظيم و طاعت بعد از چشم پوشي از غير اوست و معتقد بودن كه فقط او لايق پرستش است . لذا خدا را بندگان گوناگوني بوده كه هر كس در حدود درك و فكر خويش خدا را عبادت مي كند و هر چه معرفت عبادت كننده بيشتر باشد مقامش در پيش پروردگار بالاتر و ارزش عبادتش افزون تر خواهد بود